UFO takipçileri haliyle karşı çıkacak olsa da, Mars´tan gelen biriyle kurmaca diyarlar dışında kimsenin karşılaşmadığı yolunda gelen bir mutabakat bulunduğuna göre, sorunun bir faraziye olarak tasarlandığını varsaymak makul olur herhalde. Eğer “gerçek” bir Marslıdan söz ediyorsak, tarifimde Marslının anlayacağı referans noktaları bulmaya çalışırdım. Marslının oldukça insan olması halinde, bu iş epey basit olurdu. Marslının esasen yaşayan bir taş olması ve daha önce taş dışında hiçbir yaşam biçimi ile karşılaşmamış olması halinde, bu iş biraz daha zor olurdu. Ayrıca ortak bir dilin yokluğunda haliyle işim daha da zorlaşırdı! Aslında, bu farazi Marslının niteliği anlaşılmadıkça, olasılıklar ve güçlükler yelpazesi sınırsız ve soru anlamsız olur. Bir hayal alemine dalarak, kendi Marslı türümü ve bilgisi kıt bu uzaylıya kendimce insanları tarif etmenin bir yolunu tasarlayabilirim; ama kuşkum o ki, soruyu soran kişi Marslı dostumuzu hayal etmekten ziyade insanlara ilişkin bir tarifi açıklığa kavuşturmaya çalışıyor. Bir başka deyişle, Marslının cevapla bir ilgisi yoktur. Amaç, kusursuzca aktarım yapmakla birlikte her nedense resim ya da sözlü tariften başka bir şey gönderemeyen gezegenlerarası bir internet bağlantısı dışında somut temasımızın olmadığı, tamamen meçhul bir varlığa insanları tarif etmektir -anketçi bir insanın soruları bilgisayara verdiği ve cevapların bir bilgisayardan mı, yoksa yaşayan bir insandan mı geldiğini belirlemeye çalıştığı ünlü Turing testinin bir tür tuhaf hali yani. Yine de Marslıya ilişkin bazı referans noktaları belirlemeksizin işe nereden başlanacağını kestirmek zordur. Belki dünyadaki yaşamın kimyasal temelini açıklayarak, işe en basit fiziksel olgulardan başlayabilirim. Dünyadaki yaşamın bazı büyük karbon moleküllerinin kendilerini çoğaltıp koloniler halinde düzenlemeye dönük olağanüstü yeteneğine dayandığını söyleyebilirim. Dünyadaki yaşamın biçimleri esas itibariyle kendini çoğaltan karbon moleküllerinin oluşturduğu topluluklardır; bunların her biri genelde kendi besleyici paketinde, yani bir hücrede barınır. Milyarlarca yıl içinde hücre gruplarının kendilerine özgü roller edinmeleriyle, bu topluluklar muazzam bir çeşitlenmeye gitmiştir. Günümüzde bu topluluklar çok büyük bir çeşitlilik göstermekle birlikte iki ana biçime ayrılır – kendi başlarına hareket edemeyen, ama besinlerini güneş ışığından elde edebilen bitkiler ve dolaşabilen, ama yiyecek aramak zorunda olan hayvanlar. Çoğu hayvanda hareketleri denetleyici beyni taşıyan uç taraftaki bir baş, varlığını sürdürmesi için gerekli organların yer aldığı bir gövde ve genellikle dolaşmayı sağlayan uzantılar vardır. İnsanlar dünya tarihinde oldukça yakın bir dönemde, 150.000 yıl geçmeyen bir süre önce ortaya çıkmış karmaşık hayvanlardır. Diğer birçok hayvan gibi, temel yapıları bir baş, bir gövde ve dört uzuvdan oluşur; ama diğer hayvanların aksine, sadece iki uzuv üstünde dik dururlar, yani diğer iki uzvu şeyleri kavramakta kullanılabilirler. Görme aygıtları olan gözleri, ellerindeki şeylere doğrudan bakabilir. Bu özellik onlara, çevrelerini denetim altına almada diğer hayvanlara karşı muazzam bir fiziksel üstünlük sağlar. Ama başka bakımlardan benzersizleşmişlerdir. Gezegene hükmederler ve çevrelerini diğer hiçbir hayvanın beceremediği düzeyde yönlendirirler. Karmaşık bir beyin, dil aracılığıyla ayrıntılı mesajları iletme becerisi ve diğer hayvanların çok ötesinde bir kendini bilme düzeyi edinmişlerdir; bu özellikler birçok bakımdan sırf fiziksel varoluşu aşmalarına olanak verir. Hayatta kalmak için yiyecek ve ısınma gibi temel maddi ihtiyaçları karşılamaları gerekir. Ama çoğu insan için hayat sırf sağ kalmanın çok ötesinde bir anlam taşır. Biz insanlar soyut fikirleri düşünebiliriz. Bir hayal gücümüz vardır. Birlikte ve ayrı çalışarak; içinde oturulacak evlerden, dolaşmayı sağlayacak makinelere kadar, hayatı ya da işleri kolaylaştırmaya yönelik inanılmaz çeşitlilikte şeyler yaratabiliriz. Eğlendirmekten başka amaç taşımayan, bize canlılık katan ya da içimizi güzelliğinin verdiği hızla dolduran değişik müzik sesleri gibi harikulade inceliğe sahip şeyleri yaratabiliriz. Çevremizdeki dünyanın yapısını bir ölçüde anlamamızı; atom altı parçacıkların minicik dünyasına ve evrenin kocaman boşluğuna kadar varmak üzere, fiziksel sınırlarımızın çok ötesini görecek şaşırtıcı makineler yapmamızı ve bunları açıklamak üzere aynı ölçüde şaşırtıcı teoriler formüle etmemizi sağlayan sınırsız bir merak duygumuz vardır. Birbirimize karşı hem anlatılamaz ölçüde acımasız, hem de özendirici biçimde sevecen olma becerimiz vardır. Epey ortak yanımızın olmasına karşın, hepimiz biraz farklıyız -sadece fiziksel bakımdan değil, düşüncelerimiz ve ihtiyaçlarımız, umutlarımız ve korkularımız bakımından da. Bir yandan maddi rahatlığa dönük temel ihtiyaçları olan çok basit yaratıklarız, diğer yandan dünyadaki yerimize ilişkin sürekli endişe duyan karmaşık varlıklarız. Uyuruz, yeriz, severiz, konuşuruz, çalışırız, düşünürüz, analiz ederiz, bağırırız, oynarız, bunalırız, güleriz, ağlarız. Hayatımız kısadır ve sonuçta oldukça benzerdir; ama her birimiz kendimize özgü iç yaşamımız, düşlerimiz ve korkularımız, umutlarımız ve hayal kırıklıklarımızla farklı yaşarız. Aslında, zaaflarımıza değer vererek “sadece insani” olduklarını söyleriz; çünkü bize acı çektirmediklerinde, bizi öğrenmeye, keşfetmeye, uyum sağlamaya ve iletişim yolları bulmaya yöneltirler – hatta hayali Marslılar bile.